Heerlijk romantisch zo’n houtvuurtje, vooral na een dagje zwoegen in de tuin, wijntje erbij, mmm. We mogen geen open vuur maken in de tuin, maar wie stookt er niet wel eens een blokje hout ind barbecue op een kille zomeravond. Veel tuinders hebben ook een houtkacheltje in hun huisje.  Helaas moeten we even roet in het eten gooien. Uit recent  onderzoek is gebleken dat houtsstook veel slechter voor onze gezondheid is dan we tot nu toe dachten. Houtstook is vermoedelijk verantwoordelijk voor zo’n 600 tot 3000 doden per jaar in Nederland, (dat is een tot viermaal zo veel  doden als in het verkeer !). En een veel groter aantal mensen heeft door houtstook last van ernstige gezondheidsklachten. Lees hier de details.

Ook de Amsterdamse GGD is gealarmeerd geraakt door die nieuwe inzichten en waarschuwt ons voor de gevolgen van houtstook.

Daar kunnen we als tuinders natuurlijk niet zo maar aan voorbijgaan. In de ALV is de overlast door houtstook regelmatig door sommige tuinders aangekaart. Een stookverbod heeft het nooit gehaald. Maar met de nieuwe inzichten zullen we ons op zijn minst moeten beraden over het stoken van hout. Misschien moeten we een stookbrevet (ja het bestaat echt) wel verplicht gaan stellen. Als je je houdt aan de volgende regels beperk je in ieder geval de overlast voor je buren en beperk je de gezondheidsschade van jezelf en je omgeving.

Toolkit voor stokers ter voorkoming van overlast

Om hinder tegen te gaan worden door verschillende instanties stookadviezen gegeven. De toolkit ‘Houtstook door particulieren. Hoe voorkom je overlast’ geeft de volgende concrete adviezen aan stokers :

  1. Zorg voor de juiste grootte van uw kachel (niet smoren!) in verhouding tot de ruimte die u wilt verwarmen. In veel gevallen heeft een kachel een te grote capaciteit. Het wordt dan al snel te warm tijdens het stoken, waardoor u het vuur gaat temperen (smoren). Hierdoor komen er veel meer schadelijke stoffen vrij omdat sprake is van onvolledige verbranding. Op internet zijn verschillende sites te vinden met een rekentool of een grafiek waarmee u de benodigde capaciteit kunt berekenen, maar het is beter om hiervoor een specialist in te schakelen. Deze specialist kan uw situatie als geheel beoordelen en u adviseren.
  2. Laat uw schoorsteen en rookkanaal goed afstemmen op uw haard of kachel. Een schoorsteen moet voldoen aan de daaraan gestelde eisen in het bouwbesluit. Want met een goed afgestemde en geïsoleerde schoorsteen en rookkanaal worden de rookgassen op de juiste manier afgevoerd. Dit is belangrijk voor uw eigen gezondheid en voor het voorkomen van schoorsteenbranden. Laat een installateur bepalen of uw schoorsteen en rookkanaal geschikt is. Een rookkanaal dat te kort is, of dicht in de buurt van omliggende panden is aangebracht, kan een oorzaak zijn van overlast omdat de houtrook zich niet goed kan verspreiden. Ook een regenkap op het rookkanaal kan de uitstroom van de rookgassen belemmeren en een reden zijn voor een slechte verspreiding.
  3. Laat minstens één keer paar jaar uw schoorsteen vegen door een erkend vakman. Regelmatig uw schoorsteen laten vegen voorkomt problemen, bijvoorbeeld een schoorsteenbrand met gevaar voor stoker en omwonenden.
  4. Maak een houtvuur aan met aanmaakblokjes en kleine houtjes. Het vuur aanmaken met brandbare vloeistoffen (bijvoorbeeld spiritus) is uit den boze. Een goede methode is om te beginnen met dik hout op de as, daarop losse houtjes en aanmaakblokjes en dit aan te steken . Dit is de zogenaamde Zwitserse methode. Op internet zijn instructiefilmpjes te vinden. Volg de vulinstructies van de kachelleverancier of fabrikant. Stapel het hout losjes, zodat de lucht er goed bij kan. (zie bijvoorbeeld https://bit.ly/3qoqM5x)
  5. Stook alleen droog, onbehandeld hout. Alleen gekloofd hout, dat minimaal twee jaar buiten onder een afdak te drogen heeft gelegen en niet te dik is (maximaal 7 cm), is geschikt voor uw open haard of houtkachel. U herkent droog hout aan scheuren en loszittende schors. Het vochtpercentage moet kleiner dan 20% zijn en hiervoor zijn eenvoudige meters in de handel. Het stoken van nat hout zorgt voor onvolledige verbranding. Bovendien geeft nat hout veel minder warmte af en leidt het stoken van nat hout eerder tot roetaanslag en schoorsteenbranden. Stook geen hout dat geverfd, gebeitst of geïmpregneerd is. Het verbranden van afval is in Nederland wettelijk verboden. Hiertoe behoren materialen zoals sloophout, multiplex en spaanplaat, plastic, papier, karton en textiel; zij zijn niet geschikt. Bij verbranding van dergelijke materialen kunnen (zeer) schadelijke stoffen vrijkomen, zoals chloorverbindingen, PAK’s en zware metalen.
  6. Stook niet bij windstil of mistig weer. Door gebrek aan wind of bij mist blijven rookgassen om het huis hangen. Dit is schadelijk voor uw gezondheid en voor die van uw buren. Een windkracht van minder dan 2 op de schaal van Beaufort wordt beschouwd als windstil weer.
  7. Zorg voor voldoende frisse lucht in de ruimte waar gestookt wordt. Bij het stoken komen schadelijke stoffen vrij. Bovendien verbruikt een open haard veel zuurstof. Een houtkachel verbruikt veel minder zuurstof dan een open haard. Ventileer de woning extra door een raam of deur op een kier te zetten tijdens het stoken.
  8. Zorg voor volledige luchttoevoer. Zet de uitlaatklep naar de schoorsteen volledig open als u begint met stoken. Goede houtkachels zijn voorzien van regelbare kleppen, waarmee de luchttoevoer kan worden geregeld. Zet ook deze kleppen volledig open tijdens het stoken. Als het vuur te heet wordt, voeg dan minder brandstof toe. Verminder dan niet de luchttoevoer. Deze omstandigheden zijn met een open haard niet te realiseren.
  9. Controleer regelmatig of u goed stookt. U kunt eenvoudig zelf controleren of u goed stookt. Loop even naar buiten om de kleur van de rook uit uw schoorsteen te controleren. Kleurloze rook wijst op een goede verbranding. Gekleurde rook duidt er op dat de verbranding slecht is. De vlam in de houtkachel moet heldergeel zijn en niet onrustig flakkeren. Een oranje, onregelmatige vlam duidt op een onvolledige verbranding. Verbeter bij donkere rook of oranje vlammen de luchttoevoer.
  10. Laat een houtvuur vanzelf uitbranden. Als u een houtvuur tempert door de luchttoevoer te verminderen, komen veel schadelijke stoffen vrij. Laat het vuur daarom vanzelf uitbranden.

Iris