Bomen met bomen, aflevering 8
Voor me staat een, op het eerste gezicht, wat verlegen, dame met een goed gevulde kroon. Haar huid is
wat ruw en geribbeld. Haar zaadjes zitten twee aan twee met vleugeltjes aan elkaar. Als ik haar vraag iets
over zichzelf te vertellen voor onze krant, is ze niet meer te stuiten.
door Iris de Veer
Gelobt
“Wat ik dus niet begrijp is dat jullie zo weglopen met die exoten, bijvoorbeeld mijn buitenlandse familie.
Ik bedoel die aanstellers uit Japan, al die tere, doorgekweekte typjes en verfijnde blaadjes met al die
overdreven kleuren. Ik zie ze hier overal in al die tuinen staan. Die willen hier wel groeien op die
veengrond, dat snap ik. Ze zijn best knap om te zien natuurlijk, ze zijn ook veel geschilderd hè.
Daardoor hebben ze verbeelding, snap je wel, denken dat ze beter zijn dan wij. Wij kleuren ook heel mooi in de
herfst, hoor. Dan zijn er ook nog tuinders die het proberen met mijn Canadese familie. Die hebben het hier
vaak moeilijk, kunnen niet tegen de kou, hè. Terwijl wij niet bang zijn voor strenge vorst. Die Canadezen
zijn zo trots op hun gepunte blad, is zelfs het nationale symbool van Canada die “mapleleaf”. Alsof onze
blaadjes niet mooi zijn, die zijn gelobt. Vind ik persoonlijk chiquer dan getand.
Maar daar in Canada is mijn familie altijd vreselijk mishandeld. Hun huid werd opengereten en hun sap
gestolen, maken de mensen stroop van. Dat deden de Indianen al, maar die waren nog te doen, die hielden
een beetje het walletje bij het schuurtje. Maar kwamen de Franse kolonialisten, die maakten het echt bont.
Moet je eens kijken. Die Fransen zetten ze in boomkampen, en
lieten ze bijna doodbloeden. Om hun bloed dan op een taartje te smeren of in de thee te gooien.
Exoten
Maar wat moeten jullie nou toch altijd met die buitenlandse bomen? Apenbroodbomen (alsof hier apen
zitten), liquidambars, sequoia’s, noem maar op. Wij zijn hier geboren, wij doen enorm ons best voor jullie,
maar waardering, ho maar. Ja, dat zit me echt dwars. We laten ons ook nog eens zonder protest in heggen
knippen en hakken. Blijven daar honderden jaren staan, houden het vee tegen, bieden schuilplaats aan
wilde dieren, noem maar op. Wij helpen jullie vogels en insecten om in leven te blijven. Van ons witte
hout kun je ook mooie dingen maken. Doordat we ze langzaam groeien, is ons hout hard. Het is prachtig
tot fineer te schaven, dan zie je allemaal oogjes waar onze zijtakjes gezeten hebben. Ze vergelijken het
met pauwenogen. En dan ruiken we ook nog lekker zoet. Maar dankbaar, nee hoor.“
Killerboom
“En maar lullen over biodiversiteit, en maar exoten aanplanten, alsof we niks goeds van vaderlandse
bodem hebben. Je moest eens weten wat die exoten voor moord en doodslag kunnen aanrichten onder
jullie eigen planten, bomen en dieren. Moet je eens kijken wat een Hemelboom
kan aanrichten. Is gewoon een killerboom. Daar sluiten jullie je ogen voor hè. Net als voor die misdaden van de kolonialen in Canada. “
“Hebben we jullie ook nog geholpen aan een supergoed idee. Denk je dat jullie anders de helikopter ooit
hadden kunnen bedenken als jullie onze zaden niet hadden zien ‘propelloren’ of ‘helicopteren’. Ik dacht
het niet. “
Lijst met boevenbomen
Ze ruist even uit om op adem te komen, maar niet voor lang. “ “Misschien vind je me wel een beetje
scherp. Nou daar doe ik mijn naam eer mee aan. Acer betekent in jullie Latijn immers scherp of bijtend.
Maar alleen met de tong hè, voor de rest doen we geen vlieg kwaad.” Ze giechelt even.” Nou ja vliegen
dan wel, die vangen we met onze zoete hars.
Nu is er gelukkig een club mensen, Natuur en Milieu noemen die zichzelf, en die hebben onderzoek
gedaan, echt gedegen wetenschappelijk onderzoek. Die zeggen het ook: meer Nederlandse bomen planten
is goed voor de natuur. Die hebben een lijst van 97 goede bomen gemaakt. Die zouden jullie meer moeten
aanplanten. En van die 97 zijn er 7 van mijn familie.”
(Klik hier voor het hele rapport wil lezen: https://natuurenmilieu.nl/app/uploads/Bomenonderzoek-Nederlandse-
gemeenten-Natuur-Milieu.pdf, De verkortte versie kun je vinden op https://natuurenmilieu.nl/nieuws-
artikel/onderzoek-naar-bomen-in-nederlandse-gemeenten/).
“Ik bedoel maar, dan hoor je het eens van een ander, ik ben tenslotte maar een gewone boom. Nou ja
gewoon…. Ze hebben ook een lijst met ‘boevenbomen’ gemaakt. Dat is echt tuig van de richel. Die
nemen de hele boel over, invasieve en exoten noemen jullie die. Sorry dat ik zo fel ben, maar dat moest
me echt van het hart.”
Beschut
“Je wilde meer over mij weten. Tsja. Mijn blaadjes zijn natuurlijk wat kleiner dan van mijn grote broer de
Gewone Esdoorn, ze zijn mooi handvormig, gelobt, en ik word ook prachtig geel tot oranje in de herfst
net als veel van mijn Japanse familie.
Je vind het misschien gek dat ik zo trots ben dat ik een echte Nederlandse esdoorn ben,
terwijl jullie me ook Spaanse Aak noemen. Dat is een beetje gek, maar ik ben
de enige esdoorn van de familie die ook in Spanje voorkomt, vandaar dus. Aak komt van ahorn, zo
worden we ook wel genoemd, maar noem mij maar gewoon Veldesdoorn.
We zijn niet van die snelle groeiers, maar als je ons onze gang laat gaan kunnen we wel tegen de 20 meter hoog worden. Wij hebben
geen moeite met gesnoei en gehak. We maken heel veel zijtakjes en die groeien kris kras. Daarmee
vormen we een mooie dichte haag. Ons blad blijft daardoor goed zitten, heb je nog een beetje beschutting
in de winter. Je kunt ons zelfs knotten. We kunnen wel honderden jaren oud worden.
Ik was net een beetje
giftig misschien, maar dat zijn de emoties. Normaal gesproken ben ik niet giftig. Ik heb wel familie
waarmee je een paard kunt doden, maar wij Nederlandse esdoorns doen dat echt niet. Ik houd van op zijn
tijd een hapje kalk, want jullie grond is best zuur. Ik heb ook wel eens in en film gespeeld, die kun je hier
bekijken. Sorry hè dat ik net zo te keer ging, maar dat gedoe met die exoten, terwijl wij inheemsen overal
het veld moeten ruimen, dat zit me echt hoog.”