Een haatdier om van te houden
Maagzuurremmers
Vroeger dacht men dat ze hielpen tegen bedplassen, vandaar de naam. Ze zouden ook helpen tegen maagkrampen. Mensen droegen gedroogde pissebedden in zakjes om hun nek. Je kon dan bij oprispingen even een pissebed snacken. (Het zou nog goed kunnen helpen ook want hun schildjes bevatten veel kalk, dat werkt als een zuurremmer, maar dit terzijde). U komt ze in en om de tuin om de haverklap tegen, deze kleine landkreeftjes. Want het zijn geen insecten (ze hebben geen 6 maar 14 poten), maar echte kreeften die zich aangepast hebben aan het leven op het land.
In Nederland komen 37 verschillende soorten voor, over de wereld wel 900. Ze worden anderhalf tot 2 jaar oud. Ze zijn ongeveer anderhalve centimeter groot een halve centimeter breed, en hebben net als hun grotere soortgenoten die nog in zee leven, een hard uitwendig skelet. Ze zijn meestal bruinig of grijzig van kleur, hoewel een enkele soort is beeldig zalmkleurig. Mocht u een keer een paarse pissebed zien, dan gaat het niet om een zeldzame ondersoort, maar om een ziek exemplaar. Hij heeft het regenboogvirus en gaat binnen een week dood. (Wij als mens krijgen weer niks van dat virus, dus geen paniek). Sommigen rollen zich op als gevaar dreigt.
Goede gasten
Volwassen pissebedden verliezen hun harnas eenmaal per 4 weken ongeveer, eerst het achterste deel, ongeveer 12 uur later het voorste. Het zijn keurige diertjes ze eten hun afgevallen harnasjes op, voor de kalk. Hun echte eten bestaat uit plantaardig materiaal rottend blad en rottend hout. Het zijn afvalruimers van de natuur. Het zijn effectieve schimmelbestrijders. Alleen als ze heel erge honger hebben en geen ander eten vergrijpen ze zich enkele keer levende planten. Ze zijn flexitariërs, ze eten meestal alleen planten, maar als het droog is of het planteneten is anderszins schaars, dan schakelen ze ook over op aas. Jonkies zijn helemaal makkelijk in de kost en eten de poep van de ouders Samen met wormen werken ze hard in uw compostbak om mooie compost te maken.
Kloppen voor het binnengaan
Mannetjes hebben twee penissen en vrouwtjes twee vagina’s en ze paren overdwars. Het mannetje klopt eerst enige tijd met zijn pootjes op het schild van het vrouwtje. Er zijn zelfs soorten waar de emancipatie zo ver is doorgeschoten dat het vrouwtje geen mannetjes meer nodig heeft om zich voort te planten, ze bevrucht zichzelf. Maagdelijke voortplanting heet dat. De eitjes, wel 200 per keer, die zo klein zijn dat je ze eigenlijk niet kunt zien, draagt het vrouwtje onder haar lichaam in een vochtig zakje. Als de kleintjes uit het ei komen, zijn ze nog heel klein en wit. Als ze de goede omstandigheden hebben, een beetje warm en vooral vochtig, kunnen ze zich heel snel voortplanten.
De achterste pootjes, de uropoden kunnen een afweerstof tegen vijanden afscheiden. Bij hun grotere familieleden die nog in zee leven zijn dat de zwempoten. Ze hebben net als hun natte familieleden nog steeds kieuwen om mee te ademen, die moeten ze goed vochtig houden, anders werken ze niet meer.
Voer voor onze vrienden
Pissebedden zijn echte nachtdieren. Ze worden dan ook het meest gegeten door andere nachtbrakers. Egels, kikkers, spitsmuizen en padden eten graag pissebedden. Ook vogels zoals merels snacken graag een pissebed. En de roodwitte celspin eet vrijwel alleen pissebedden. Ze spuit haar gif tussen de pantserdelen en kraakt dan met haar gifkaken het schild open. Zij woont graag tussen de pissebedden en kan als u haar bedreigt gemeen bijten.
Dankbare huisdieren
Pissebedden zijn niet schadelijk, u moet ze dus ook vooral niet bestrijden, maar op de juiste plaatsen houden. Ze kunnen slecht tegen licht en droogte, dus ventileren voorkomt dat ze op ongewenste plekken in huis wonen. Mocht u ze kwijt willen: leg dat een doorgesneden uitgeholde aardappel neer met de snede naar beneden en elke ochtend even de pissebedden naar buiten transporteren. U kunt ze ook als huisdier gaan houden, dat kan al in een koelkastbakje, of in een oud aquarium (ze kunnen niet tegen de gladde wand opklimmen). U gooit gewoon af en toe wat groente- en fruitafval in de bak en als dank maken ze compost voor u. Kortom de pissebed is echt een diertje om (van te) houden.
door Iris